تعلل و راههای غلبه بر آن

یکی از مراحلی که برای درمان خود از شر مشکلات فراوانی که درگیرشان هستم، طی میکنم، تحقیق و تفحص در مورد این مشکلات است.

گویا مدت ها پیش درست مثل اکنون درگیر تعلل بوده ام و یادداشت مفصلی راجع به تعلل و درمان آن در یکی از دفترهایم ثبت کرده ام.

مطالعه این نوشته بعد از مدت ها، برایم جالب بود و مخصوصا در این روزها که در آستانه انجام یک کار بسیار مهم هستم، این متن توانست تلنگری به من بزند که شاید کمی بیشتر دقت کنم و بیشتر تلاش کنم.

دست‌نویس های خودم را برای تلگرام عزیز خواندم و تلگرام تمام وویس ها را به نوشته تبدیل کرد. سپس از هوش مصنوعی چت جی پی تی کمک گرفتم تا دستی به سر رو روی نوشته ام بکشد و نتیجه میشود متنی که در زیر میبینید.

 

تعریف ریشه‌ای تعلل

تصمیم به تغییر اولویت یک کار مهم با کاری پست!

مثل چک کردن اینستاگرام یا دیدن برنامه ای که مایل به دیدن آن نیستیم ولی می‌خواهیم نشان دهیم فعال هستیم.

تعلل با تنبلی تفاوت دارد. تنبلی یعنی نخواهید کاری را انجام دهید! اما شما که این نوشته را میخوانید حتما انسان تلاشگری هستید که می‌خواهید به هدف مهم خود برسید پست تعلل یک تصمیم گیری اشتباه است برای تغییر اولویت کارها و ربطی به تنبلی ندارد و در واقع یک ضعف تصمیم گیری است.

 

چرا تصمیم میگیریم اولویت دو کار را عوض کنیم و کارهای مهم را به تعویق بیندازیم؟

 

به دلایل زیر

۱-دیگر غرق شده ایم. 

انسانی را تصور کنید که دور از ساحل در حال غرق شدن است و به این نتیجه میرسد که ئیگر تلاشهایش بی نتیجه است.

۲-کارهای پست هم باید انجام شود.

این استدلال باعث میشود وقتی سه کار، با ارزش متفاوت داریم، ترجیح دهیم کارهای پست و بی ارزش که ساده‌تر هستند را انجام دهیم.

۳- وصل کردن یک کار به کار ناممکن دیگر

فرض کنید میخواهید در ایم تعطیلات کتابی بنویسید. و با خود بگویید این چه فایده ای دارد وقتی وزات ارشاد اکنون تعطیل است. یعنی کار نکردن خود را به بسته بودن وزارت ارشاد نسبت میدهیم.

 

۴-تحت فشار بهتر کار میکنم.

یکی از رایج‌ترین فریب‌هایی که دچارش میشویم این هست که تحت فشار بهتر کار می‌کنیم!

اما آیا فردی وجود دارد که تحت فشار زمانی بهتر کار انجام دهد؟

در کره زمین حتی یک نفر هم وجود ندارد که تحت فشار بهتر کار کند. چون تحت فشار تعداد اشتباهات بیشتر می‌شود. این فریب،کاری از پیش نمی‌برد. هیچ وقت چنین چیزی پیش نمی آید.

 

به نظر تیموتی پیکل  نویسنده کتاب “حل معمای تعویق” ریشه تعلل مشکل در مدیریت احساسات است نه مشکل در مدیریت زمان!

اگر در شرایط احساسی خوبی باشیم تصمیمات بهتری می‌گیریم!

چرا وقتی در شرایط احساسی خوبی نیستیم اغلب اشتباه تصمیم میگیریم؟

دلیل اصلی تعلل، دوری از احساس منفی لحظه‌ای است! در چنین حالتی مغز سیستم دفاعی خود را روشن میکند تا به طور لحظه ای از احساسات بد دوری کند.

مثلاً در مقابل دو تصمیم مثل نوشتن مقاله‌ای در سایت یا خواندن کامنتهای زیر پستی که در اینستاگرام قرار داده ایم، مغز دومی را انتخاب می‌کند چون ساده‌تر است!

هر تعللی در نهایت دوری از یک احساس منفی در داخلش دارد آیا شما کاری را که حس خوبی در شما ایجاد می‌کند به تعویق می اندازید؟ ما حاضر نیستیم با احساسات منفی مواجه شویم.

 

ما زمانی این تصمیم لحظه‌ای را می گیریم که هنوز نه کار لذت بخش را شروع کرده ایم و نه کار مهم و غیر لذت بخش را!

اینجا یک اصطلاح رایج است: پیش‌بینی احساسی

مغز یک سیستم پیش بینی احساسی دارد که می‌تواند کاری که هنوز انجام نشده است را پیش بینی کند پیش بینی یک لذت برای ما لذت بخش است انتظار درد و رنج هم برای ما اینگونه است مثلا میدانیم سه ساعت بعد آمپول میزنیم و از الان احساس بدی داریم!

یا قرار است پنج ساعت دیگر به جایی برویم و کاری که دوست نداریم را انجام دهیم و از همین الان دچار حس بد میشویم.

پس تا اینجا به این نتیجه رسیدیم:

ما چرا تعلل می کنیم؟ تا از یک احساس منفی موقتی دوری کنیم!

پارادوکس تعلل

در ابتدا برای دوری از احساس منفی تعلل می‌کنیم ولی تعلل خودش احساس منفی ایجاد می‌کند.
پیش بینی اشتباه باعث تعلل می‌شود!
به عنوان مثال فرض کنید کاری با مهلت ۴ روز (از دوشنبه تا پنج شنبه) در اختیار دارید:
روز دوشنبه مغز می‌گوید امروز کلی کار دارد و هنوز تا پنجشنبه کلی وقت است!
روز سه شنبه؛ بین سه شنبه و چهارشنبه، چهارشنبه را انتخاب می‌کند!
روز چهارشنبه بین چهارشنبه و پنجشنبه، پنجشنبه را انتخاب می‌کند!
اما در روز پنجشنبه  به خود میگوییم کاش دوشنبه یا سه شنبه این کار را انجام می‌دادیم!

پیش بینی احساسی

پیش بینی احساسات و عواطف خودمان در آینده!
افرادی که تازه عاشق شده اند، همیشه پیش بینی می کنند که در آینده همه چیز بسیار خوب خواهد بود!
هنگام از دست دادن عزیزانمان فکر می‌کنیم همیشه حالمان بدتر می‌شود.
اگر  حال روحی شما بد باشد و دوستتان شما را به قراری در بیرون دعوت کند، آیا با او می روید؟
به احتمال زیاد نمی روید چون مغز ما فکر می‌کند آینده مثل همین حال است.
و اگر به اجبار برویم حالمان بهتر خواهد شد چون مغز ما به قدری در تصمیم‌گیری‌ها اشتباه عمل می‌کند که غیرقابل باور است.

اما چرا اغلب ما پیش‌بینی احساسی اشتباه داریم؟

دو اصطلاح در روانشناسی وجود دارد:
Focalism:
 این یکی از سوگیری های شناختی هست که احتمالا آن را با نام خطای لنگر میشناسید. به معنی تمرکز روی موضوع اشتباه.
در این نوع از خطای شناختی تمایل داریم به قطعه‌ای از داده‌های یک اطلاعات وزن بیشتری بدهیم.
به نوعی تخمین نامتعادل در میزان تاثیر اتفاقات بر افکار و احساسات خودمان در آینده داریم.
مثلاً اگر قرار هست مقاله بنویسیم فکر می‌کنیم حس بدی در ما ایجاد خواهد کرد.
هر کاری که علاقه داریم انجام بدهیم برای خودمان طولانی جلوه می‌دهیم در حالی که کارهای لذت بخش را کوتاه جلوه می‌دهیم.
Presentism:
تمایل به تاکید زیاد بر اهمیت زمان حال در پیش بینی های آینده.
یعنی فکر میکنیم آینده مثل همین لحظه خواهد بود. افکار و احساسات آینده هم حتماً دقیقا مثل الان خواهد بود!
مثلا افرادی که در روزهای اول باهم قرار عاشقانه میگذارند، فکر می‌کنند که همیشه شاد و خوشبخت خواهند بود.
یا مثلاً وقتی قرار هست خانه را تمیز کنیم دام حال گرایی (Presentism) باعث میشود که سراغ این کار نرویم چون حال و حوصله نداریم در حالی که اگر خودمان را مجبور به تمیز کردن خانه کنیم، حس بهتری خواهیم داشت.
ما هیچ وقت کارهای مهم زیادی نداریم چون اگر ۱۵ کار مهم داریم احتمالاً خودمان را گول میزنیم.چون ممکن نیست کارهای دیگر در مقابل هدف اصلی و اولویت ما مهم باشند.
مثلاً اگر کار مهم ما نوشتن یک کتاب است خواندن کامنت های اینستا دیگر کار مهمی محسوب نمی شود.
این نوشته به زودی تکمیل خواهد شد☺️🌹
به اشتراک بگذارید

2 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پست های مرتبط